“By” là một giới từ khác lạ vì nó được dùng với nhiều nghĩa khác nhau. Trước hết, chúng ta hãy xét trường hợp dùng by để chỉ vị trí có nghĩa là “bên cạnh” (beside) hoặc “gần” (near to). Thí dụ:
His house is by the post office.
(Nhà anh ta ở gần sở Bưu Điện.)
My school is just by the church.
(Trường tôi ở cạnh nhà thờ).
It is lying on the floor by the waste basket.
(Nó nằm dưới đất cạnh sọt rác)
By cũng được dùng để chỉ sự di chuyển. Thí dụ:
The buses go by the church on their way to the center of the town.
(Xe buýt chạy ngang nhà thờ trên đường đi vào trung tâm thành phố).
He walked slowly by the house
(Hắn đi chậm ngang nhà)
(Chú ý: Trong 2 thí dụ trên đây, chúng ta có thể thay thế chữ by bằng chữ past).
By cũng được dùng để chỉ cái cách đi tới một chỗ nào. Thí dụ:
You can go either by bus or by train.
(Anh có thể đi bằng xe buýt hay xe lửa)
I’ll make the trip by air.
(Tôi sẽ đi bằng đường hàng không)
Please send it to me by post.
(Xin gởi cái đó cho tôi bằng đường bưu điện)
He was knocked over by a car.
(Anh ta bị xe đụng)
This book was written by an English man.
(Cuốn sách này do một người Anh viết)
He was arrested by a policeman.
(Hắn bị một cảnh sát viên bắt giữ).
Many lives have been saved by blood transfusion.
(Nhiều sinh mạng đã được cứu sống bằng sự sang máu).
This article is made by hand.
(Phẩm vật này được làm bằng tay)
Tuy nhiên, có trường hợp by chỉ tác giả Việt ngữ không nói là “bởi” mà nói là “của”, thí dụ:
This is a play by Bernard Shaw
(Đây là một vở kịch của Bernard Shaw)
The film was based on a novel by D.H. Lawrence.
(Cuốn phim được phỏng theo một tiểu thuyết của D.H. Lawrence).
She performed a piano sonata by Mozart.
(Nàng trình diễn một nhạc khúc dương cầm của Mozart).
Ngoài ra by cũng được dùng để chỉ thời gian nữa. Thí dụ:
I shall finish this by tomorrow.
(Tôi sẽ làm xong việc này nội ngày mai)
I shall have left by the time you see him.
(Khi anh gặp hắn thì tôi đã đi khỏi rồi)
The building will be completed by the end of the year.
(Tòa nhà sẽ được hoàn thành vào khoảng cuối năm)
Người ta còn dùng by trong những lối như “to learn something by heart” (học thuộc lòng một cái gì) và “to sell something by the meter, by the liter, by the kilogram etc” (bán một cái gì từng bước, từng lít, từng kí v.v…)
Còn with thì có nghĩa là “với”:
Come with me
(Đến với tôi)
I was staying with my parcuts
(Tôi ở với ba má tôi)
I was with my parents when I met her
(Tôi đang ở cạnh ba má tôi thì tôi gặp cô ta)