Since và ago là hai chữ thường làm cho chúng ta lúng túng và nhiều khi lầm lẫn. Chữ ago đứng sau một trạng từ hoặc nhóm tiếng trạng từ chỉ thời gian để chỉ một sự việc xảy ra dứt khoát trong quá khứ cách với hiện tại là bao nhiêu lâu. Thí dụ:
He left Saigon three months ago.
(Hắn rời Saigon cách đây ba tháng).
Khi tôi nói câu này thì hắn đã rời Saigon rồi, nghĩa là hành động “rời khỏi” đã hoàn toàn dứt khoát trong quá khứ và so với lúc tôi nói, tức là so với cứ điểm thời gian hiện tại, thì hành động đó đã xảy ra được ba tháng. Như vậy chúng ta nhận thấy ngay rằng động từ chỉ sự việc trong câu nói có dùng ago phải được dùng ở thì quá khứ (Past Tense). Nói một cách khác, câu nói có chữ ago lấy cứ điểm thời gian ở hiện tại và cho ta biết một sự việc đã xảy ra trong thời quá khứ cách cứ điểm hiện tại này bao nhiêu lâu. Một vài thí dụ khác:
I visited Europe two years ago.
(Tôi đi thăm Âu Châu cách đây hai năm).
Chúng ta hãy thí dụ là bạn và tôi có một người bạn là anh Ba. Tháng trước tôi gặp anh Ba và anh ta nói với tôi rằng “I visited Europe two years ago.” Đến hôm nay tôi gặp bạn và tôi kể lại cho bạn nghe rằng anh Ba có nói với tôi như thế. Và tôi phải nói:
He told me he had visited Europe two years before.
Các bạn nhận thấy là trong câu nói của tôi, tôi không dùng chữ ago nữa mà dùng chữ before vì cái cứ điểm thời gian để tôi so hành động “đi thăm Âu Châu” không còn là hiện tại nữa, mà cứ điểm đó nay lại nằm trong quá khứ - tức là tháng trước, lúc anh Ba gặp tôi và nói chuyện với tôi. Lập lại câu nói của anh ta, tôi không thể dùng chữ ago được nữa cũng như tôi đã đổi động từ từ Past Tense ra Past Perfect.
Còn chữ since đi đôi với một trạng từ thời gian để chỉ một việc bắt đầu từ một cứ điểm nào đó trong quá khứ và có giá trị cho tới hiện tại. Thí dụ: thay vì nói “anh ta rời khỏi Saigon cách đây ba tháng” tôi muốn nói rằng “tôi không được tin tức gì của anh ta từ khi anh ta rời Saigon”, thì tôi phải nói:
I haven’t heard from him since he left Saigon.
Trong câu này, cứ điểm thời gian là lúc anh ta rời Saigon, và cái sự việc kéo dài từ cứ điểm đó cho đến nay là “tôi không được tin tức gì của anh ta”. Các bạn nhận thấy rằng động từ mà tôi muốn miêu tả bằng nhóm tiếng trạng từ “since he left Saigon” – tức là động từ “hear” – đã được dùng ở thì Present Perfect. Một thí dụ khác:
Bạn hẹn gặp tôi vào ba giờ chiều thứ Bảy để cùng đi chơi. Tôi đến chỗ hẹn vào đúng ba giờ nhưng chờ mãi đến 5 giờ bạn mới dẫn xác tới. Bạn hỏi tôi đến lúc nào, và tôi trả lời rằng “Tôi ở đây từ lúc ba giờ.” Khi đó, tôi phải nói: “I have been here since three o’clock” chứ không được nói “I am here since three o’clock” và lại càng không được nói “I was here since three o’clock.”
Vậy thì một định luật mà chúng ta cần ghi nhớ là khi dùng since thì động từ mà ta muốn miêu tả phải được dùng ở thì Present Perfect, vì nó chỉ một sự việc bắt đầu từ quá khứ nhưng kéo dài tới hiện tại. Nói một cách khác, câu nói có chữ since dẫn theo một trạng từ thời gian lấy cứ điểm thời gian ở quá khứ và cho ta biết một sự việc bắt đầu từ cứ điểm đó kéo dài cho tới lúc ta nói.
Nay nếu tôi muốn nói một sự việc từ trong quá khứ kéo dài đến hiện tại là bao lâu, thì khi đó tôi không dùng since, cũng không dùng ago mà dùng for. Thí dụ thay vì nói “Tôi không được tin tức của hắn từ ngày hắn rời Saigon” tôi nói “Tôi không được tin tức của hắn từ ba tháng nay.” :
I haven’t heard from him for three months.
Trong trường hợp này, động từ mà chúng ta muốn miêu tả cũng vẫn được dùng ở thì Present Perfect, vì nó chỉ một sự việc xảy ra trong quá khứ và kéo dài đến hiện tại. Một vài thí dụ khác:
I have been here for three hours.
(Tôi đã ở đây được ba tiếng đồng hồ).
There has been no rain here for over three weeks.
(Trời không mưa từ hơn ba tuần nay).
We haven’t seen Helen for several months.
(Chúng tôi không gặp Helen từ nhiều tháng nay.)